Η ΑΓΙΑ ΘΕΚΛΑ Η παμμακάριστος και πανεύφημος πρωτομάρτυς και ισαπόστολος του Χριστού

Η πλούσια ιεραποστολική δράση του ουρανοβάμονος Αποστόλου των Εθνών Παύλου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουν το σωτήριο μήνυμα του Ευαγγελίου του Χριστού άνδρες και γυναίκες που σαγηνεύτηκαν από το σταυροαναστάσιμο κήρυγμά του και αναδείχθηκαν κατόπιν πύρινοι κήρυκες της χριστιανικής διδασκαλίας. Ανάμεσα στις αγιασμένες μορφές που εγκολπώθηκαν τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό μέσα από τη διδασκαλία του μεγάλου κήρυκος και ευαγγελιστού της χριστιανικής αλήθειας, Αποστόλου Παύλου, είναι και η τιμώμενη από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις 24 Σεπτεμβρίου πρωτομάρτυς και ισαπόστολος του Χριστού Αγία Θέκλα, η «τοῦ Παύλου συνέκδημος, ὡς καθαρά τήν ψυχήν, καί πρώταθλος πέφηνας, ἐν γυναιξίν εὐκλεῶς», όπως υμνείται μέσα από το απολυτίκιό της. 

Βυζαντινές Εικόνες της Θεοτόκου

Της Πόπης Χαλκιά-Στεφάνου

Το υπερύμνητο όνομα της Υπεραγίας Θεοτόκου ύμνησε με το χρωστήρα του μία πλειάδα αγιογράφων της Ορθοδοξίας και ιστόρησε εκπάγλου ωραιότητας Εικόνες, άλλοτε παριστάνοντας την Αειπάρθενο Μαρία μόνη, χωρίς το μικρό Ιησού και άλλοτε κρατώντας στα γόνατα της το Μονογενές Της τέκνο.

Οι σπουδαιότερες Βυζαντινές Εικόνες της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι:

1. Η Δεομένη. Η απεικόνιση της Θεοτόκου Δεομένης προέρχεται από το γνωστό τύπο των κατακομβών, ο οποίος στους χώρους αυτούς έγινε αρχικά το σύμβολο της δεομένης ψυχής. Εδώ η Παρθένος ιστορείται όρθια σε μετωπική απεικόνιση με υψωμένας τας Χείρας Της προς τον Ουρανό, σε στάση δεητική. Δέεται στον Παντοκράτορα υπέρ της Εκκλησίας, των πιστών χριστιανών και όλων των απογόνων του Αδάμ. Η απεικόνιση της Θεοτόκου Δεομένης παριστάνεται ακόμη και εστραμμένη πλαγίως προς τον Ιησού Χριστό, όπως στο Τρίμορφο του τέμπλου και στην παράσταση, τη λεγόμενη Θεοτόκος η Παράκλησις. Ο εικονογραφικός τύπος της Δεήσεως επικρατεί και έχει ευρεία διάδοση κυρίως στους βυζαντινούς χρόνους.

Οι πρώτες Εικόνες της Θεοτόκου

ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ

Χαίροις η μετά Θεόν Θεός 

τα δευτερεία της Θείας Τριάδος η έχουσα 

(Αγ. Ανδρέα Κρήτης ) 

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΖΙΚΟΥ «Ὁ τῶν ἀποστολικῶν παραδόσεων ζηλωτής καί τῆς πλάνης καθαιρέτης» πανσεβάσμιος και θεόληπτος ιεράρχης της Κυζίκου

Κατά τη διάρκεια της περιόδου της Εικονομαχίας, όπου είχε ξεσπάσει έντονη θεολογική διαμάχη αναφορικά με την τιμητική προσκύνηση των ιερών εικόνων, διέλαμψαν αξιομνημόνευτες πνευματικές μορφές ιεραρχών που διακρίθηκαν για την αρετή, τη σοφία, το αγωνιστικό φρόνημα, τη σθεναρή ομολογία, τον ένθερμο ιεραποστολικό ζήλο και την ακλόνητη προσήλωση στην αμώμητο χριστιανική πίστη. Μ’ αυτόν τον τρόπο και χάρη στη διαρκή αγωνιστική τους δράση διατήρησαν αλώβητο και αναλλοίωτο τον θησαυρό της ορθής χριστιανικής πίστεως, υπερασπιζόμενοι με τόλμη και παρρησία την προσκύνηση των αγίων εικόνων. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους φωτισμένους ιεράρχες συγκαταλέγεται και ο «παρέχων παρά Χριστοῦ τήν χάριν κατά πνευμάτων ἀκαθάρτων, τοῖς πιστῶς αἰτουμένοις» πανσεβάσμιος και θεόληπτος Επίσκοπος της Κυζίκου της Μ. Ασίας, Άγιος Αιμιλιανός ο Ομολογητής, ο οποίος αναδείχθηκε «κραταιός πρόμαχος τῆς ἀληθείας», «γενναιότατος στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ», «θερμότατος ἀντιλήπτωρ», «νικητής τῶν εἰκονομάχων» και «ἰσοστάσιος τῶν μαρτύρων».

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΙΛΑΣ Ο μετά του Αποστόλου Παύλου συνιδρυτής της Αποστολικής Εκκλησίας των Φιλίππων

Μέσα στην ευλογημένη χορεία των Αγίων Εβδομήκοντα Αποστόλων συναριθμείται και ο τιμώμενος στις 30 Ιουλίου Άγιος Απόστολος Σίλας, ο και συνέκδημος του θεηγόρου Αποστόλου των Εθνών Παύλου, αλλά και συνεργάτης του κορυφαίου Αποστόλου Πέτρου, ο οποίος είναι ενδεικτικό ότι στην πρώτη του επιστολή τον χαρακτηρίζει ως «πιστό ἀδελφό». Άλλωστε μέσα από την επίγεια βιοτή και την ιεραποστολική του δράση διακρίθηκε για τον ένθερμο ζήλο, την ακλόνητη και ζωντανή πίστη, το θυσιαστικό φρόνημα και την αξιομνημόνευτη καρτερία.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ Ένας φλογερός υπερασπιστής της Ορθοδοξίας και ένας πολυγραφότατος εκκλησιαστικός συγγραφέας

Ανάμεσα στους μαχητικότερους αντιαιρετικούς διδασκάλους και πολυγραφότερους εκκλησιαστικούς συγγραφείς της αμωμήτου ορθοδόξου πίστεως εξέχουσα θέση κατέχει ο τιμώμενος από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις 15 Ιουνίου Άγιος Ιερώνυμος, ο οποίος διακρίθηκε ως ο κατ’ εξοχήν ερμηνευτής της Αγίας Γραφής και αναδείχθηκε ως ο πατήρ της αγιολογίας, της ιστοριογραφίας και της μετάφρασης.

Ο ΑΓΙΟΣ ΘΑΛΛΕΛΑΙΟΣ Ο τιμώμενος στη Νάξο πολύαθλος μάρτυς Χριστού και ανάργυρος ιατρός

Μέσα στο πολυπληθές νέφος των ενδόξων μαρτύρων κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες συναριθμείται και ο Άγιος Θαλλέλαιος ο ιαματικός και ανάργυρος, ο πολύαθλος αυτός μάρτυς του 3ου μ.Χ. αιώνα, ο οποίος αναδείχθηκε του ουρανίου βασιλέως Χριστού αήττητος στρατιώτης και πολύτιμος μαργαρίτης, αλλά και ωράισμα των μαρτύρων και καύχημα των αναργύρων. Ο Άγιος Θαλλέλαιος, ο οποίος υμνείται και γεραίρεται μέσα από την Ασματική του Ακολουθία ως «κρίνον ἡδύπνοον καί ἄνθος πολυέραστον», ως «ἄστρον λαμπρότατον καί ἄριστος φύλαξ πιστῶν», ως «ἀκέστωρ πανάριστος καί ἰατρός μυστικώτατος», έζησε επί των ημερών του Ρωμαίου αυτοκράτορος Νουμεριανού (283-284).

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΣ (1779 – 1803) Ο εκ Λιγουδίστης της Τριφυλίας και εν Τριπόλει της Πελοποννήσου μαρτυρικώς αθλήσας καλλίνικος και ένδοξος νεομάρτυς του Χριστού

Μέσα στη σεπτή και ευλογημένη χορεία των κλεινών νεομαρτύρων της αμωμήτου χριστιανικής πίστεως συναριθμείται και ο νεομάρτυς Άγιος Δημήτριος, ο γενναιότατος και καρτερότατος αυτός νεαρός αθλητής του Χριστού, ο δι’ αποκεφαλισμού τελειωθείς στις 14 Απριλίου 1803 στην ιστορική πόλη της Τριπολιτσάς, της οποίας έκτοτε είναι ο θερμός αντιλήπτωρ και προστάτης. Ο Άγιος νεομάρτυς Δημήτριος ο Πελοποννήσιος γεννήθηκε το 1779 στη συνοικία Κάτω Ρούγα του τότε χωριού Λιγούδιστα, το οποίο είναι η σημερινή κωμόπολη της Χώρας Τριφυλίας του νομού Μεσσηνίας. Σύμφωνα με τον βιογράφο του, Όσιο Νικηφόρο τον Χίο (1750-1821), ο Δημήτριος ήταν ο δευτερότοκος υιός του ευσεβούς Ηλία Καψαρίδη.

Ο ΟΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Το κλέος της Πάτμου

Φορητή εικόνα του Οσίου Χριστοδούλου
έργο της αγιογράφου Ολυμπιάδος μοναχής

Ανάμεσα στις φωτεινές μορφές, που κοσμούν την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, είναι και ο Όσιος Χριστόδουλος, το κλέος και το πάντιμο σέμνωμα της Πάτμου, που ίδρυσε την περίφημη Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και ανέδειξε το άγονο και μικρό αυτό νησί της Δωδεκανήσου σε παγκόσμιο προσκύνημα και σε αξιόλογο μοναστικό κέντρο της Ανατολής. Μέσα από έναν βίο γεμάτο δοκιμασίες, πειρασμούς και συνεχείς μετακινήσεις από τόπο σε τόπο λόγω της αλματώδους προέλασης των Τούρκων στην Ανατολή, κατόρθωσε ο Όσιος Χριστόδουλος να διακριθεί για τον ένθεο ζήλο, την ακλόνητη πίστη του και τη διαρκή αναζήτηση της πνευματικής τελειότητος.

Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΝΙΚΟΜΗΔΕΙΑΣ Ένας φλογερός ομολογητής και ένας ακλόνητος στύλος της ορθοδόξου πίστεως και αληθείας

Μέσα στη σεπτή χορεία των γενναίων ομολογητών και θεοφόρων αγωνιστών της αμωμήτου χριστιανικής πίστεως που διέλαμψαν τον 8ο – 9ο μ.Χ. αιώνα κατά τη ζοφερή περίοδο της Εικονομαχίας, συναριθμείται και ο τιμώμενος στις 8 Μαρτίου Άγιος Θεοφύλακτος Επίσκοπος Νικομηδείας, ο οποίος διακρίθηκε για την πλούσια ποιμαντική και φιλανθρωπική του δραστηριότητα, αλλά παράλληλα αναδείχθηκε σθεναρός αγωνιστής της ορθοδόξου πίστεως και ακλόνητος στύλος της Εκκλησίας. 

Ο Άγιος Θεοφύλακτος καταγόταν από την Ανατολή και γεννήθηκε περί το 765 επί των ημερών της βασιλείας του αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Ε΄ του Ισαύρου.

Η ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ Η ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΣ Η «θείῳ Πνεύματι καταυγασθεῖσα καί τοῖς νάμασι καταρδευθεῖσα παρά Χριστοῦ τοῦ Σωτῆρος» ένδοξος μεγαλομάρτυς και ισαπόστολος

Ανάμεσα στις λαμπρότερες μορφές της χριστιανικής πίστεως εξέχουσα θέση κατέχει η συνομιλήσασα μετά του Ιησού Χριστού στο φρέαρ του Ιακώβ Σαμαρείτις, η μετέπειτα μεγαλομάρτυς και ισαπόστολος Αγία Φωτεινή, η οποία αναδείχθηκε «λαμπάς φωτοπάροχος και κορωνίς και κλέος τῶν Μαρτύρων», αφού αναγεννήθηκε από τον ίδιο τον Κύριο, ο Οποίος είναι το φως του κόσμου και παρέχει το «ὕδωρ τό ζῶν». Γι’ αυτό και εφοδιασμένη με το «ζωήρρυτο ὕδωρ» της ανέθεσε ο Χριστός να διδάξει την αποκαλυμμένη αλήθεια του Ευαγγελίου Του, κατόπιν δε κλήθηκε να μαρτυρήσει για την αγάπη Του τόσο εκείνη όσο και τα δύο παιδιά και οι πέντε αδελφές της. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ Ένας πολυγραφότατος θεολόγος και ένας φλογερός πρόμαχος της Ορθοδοξίας

Ανάμεσα στους διαπρεπέστερους θεολόγους και μαχητικότερους αγωνιστές της αμωμήτου ορθοδόξου πίστεως εξέχουσα θέση κατέχει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, ο οποίος αναδείχθηκε «οὐρανόφωτος φωστήρ τῆς Ἐκκλησίας» και «πανάριστος μυστογράφος τῶν ἀρρήτων», «κρουνός σοφίας» και «διδάσκαλος τῆς εὐσεβείας καί τῆς σεμνότητος», «θεόπνευστο ἐγκαλλώπισμα τῶν μοναζόντων» και «στερρός ὑπέρμαχος τῆς ἀληθείας», όπως τόσα εύστοχα υμνείται και γεραίρεται μέσα από την Ιερά του Ακολουθία.

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ Ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και πολιούχος άγιος των Πατρών

Μέσα στη σεπτή χορεία των δώδεκα μαθητών του Ιησού Χριστού εξέχουσα θέση κατέχει ο τιμώμενος υπό της Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας στις 30 Νοεμβρίου Άγιος Απόστολος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος, ο οποίος από άσημος και απλοϊκός ψαράς κατέστη «ἁλιεύς τῶν ἀνθρώπων» και αναδείχθηκε μέγας διδάσκαλος του Ευαγγελίου του Χριστού και φλογερός Απόστολος του Γένους μας. Ο Άγιος Ανδρέας υπήρξε κατ’ εξοχήν Απόστολος των Ελλήνων, αφού ήρθε στον ελλαδικό χώρο για να κηρύξει τον σωτηριώδη λόγο του Θεού και να ιδρύσει Εκκλησίες. Έτσι μετά από μία καρποφόρα ιεραποστολική περιοδεία, κατέληξε στην Πάτρα, την οποία επορφύρωσε με το τίμιο αίμα του και καθαγίασε με τον ένδοξο σταυρικό του θάνατο για να πρεσβεύει αδιάλειπτα στον Πανάγαθο Θεό για τη σωτηρία και προστασία του πατραϊκού λαού, αλλά και σύμπαντος του Ελληνικού Γένους.

Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΡΩΜΑΙΑ Ένα «ἡδύπνοο ἄνθος» της Εκκλησίας του Χριστού

Ανάμεσα στα μυρίπνοα άνθη του Παραδείσου που αφιέρωσαν όλη την επίγεια ζωή τους στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό και που λάμπουν ως φαεινοί αστέρες μέσα στο πνευματικό στερέωμα της Εκκλησίας μας είναι και η τιμώμενη στις 29 Οκτωβρίου ένδοξος και καλλιπάρθενος Αγία Αναστασία η Ρωμαία, η οποία αναδείχθηκε το «Μαρτύρων τό ἥδυσμα», των «ἀσκουσῶν ἡ καλλονή» και των «παρθένων τό ἀγλάϊσμα καί τό σεμνολόγημα», όπως χαρακτηριστικά υμνείται και γεραίρεται μέσα από το απολυτίκιό της. Η πολύαθλος και πανεύφημος οσιοπαρθενομάρτυς του Χριστού Αγία Αναστασία η Ρωμαία γεννήθηκε και έζησε στη Ρώμη τον 3ο μ.Χ. αιώνα. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ Ένας φλογερός απολογητής του χριστιανισμού και ένας ένδοξος μάρτυς Χριστού

Ανάμεσα στους θαρραλέους υπερασπιστές και ένθερμους αγωνιστές της χριστιανικής πίστεως κατά τον Β΄ μ.Χ. αιώνα συγκαταλέγεται και ο τιμώμενος την 1η Ιουνίου Άγιος ένδοξος μάρτυς Ιουστίνος ο φιλόσοφος, ο οποίος αναδείχθηκε σθεναρός υπερασπιστής των διωκομένων χριστιανών, ελέγχοντας τη βάρβαρη αυθαιρεσία των Ρωμαίων αυτοκρατόρων και αφήνοντας ως πολύτιμη πνευματική παρακαταθήκη ένα σημαντικότατο συγγραφικό έργο.

ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΝΙΚΗΤΑΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΙΩΣΗΦ Οι θεμελιωτές του χιακού μοναχισμού και ιδρυτές της Νέας Μονής Χίου

Μέσα στη σεπτή χορεία των αγίων, οι οποίοι γεννήθηκαν και διέλαμψαν με την ασκητική τους βιοτή στη μυροβόλο νήσο Χίο, είναι και οι τιμώμενοι στις 20 Μαΐου Όσιοι Πατέρες Νικήτας, Ιωάννης και Ιωσήφ, οι οποίοι αποτελούν την απαρχή του χιακού μοναχισμού, αφού είναι οι πρώτοι κατονομαζόμενοι μοναχοί της Χίου.

Σύμφωνα με τον βιογράφο τους, Όσιο Νικηφόρο τον Χίο, δεν μας έχουν διασωθεί ούτε ο ακριβής τόπος και χρόνος της γεννήσεώς τους ούτε και τα ονόματα των γονέων τους.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΚΑΙ Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΜΥΡΟΒΟΛΟ ΧΙΟ

Στις 14 Μαΐου τιμάται και εορτάζεται πανηγυρικά στο μυροβόλο και αγιοτόκο νησί της Χίου η μνήμη του Αγίου Ισιδώρου, ο οποίος έβαψε με το αγνό και τίμιο αίμα του την ένδοξη και ιστορική χιακή γη και έγινε ο πρώτος μάρτυς, ο οποίος εδραίωσε το δένδρο της χριστιανικής πίστεως σ’ αυτό το ευλογημένο νησί του Αιγαίου. Ο καταγόμενος από ειδωλολατρική, αλλά αρχοντική οικογένεια της Αλεξάνδρειας και πρωτομάρτυς της Χίου Άγιος Ισίδωρος, ο οποίος γεννήθηκε περί το 230 μ.Χ., υπηρετούσε ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στόλου.

Άγιος Πέτρος Επίσκοπος Άργους – Σημειοφόρος και Θαυματουργός (852 – 922) (3 Μαΐου)

Βίος

Ο βίος και τα έργα του Αγίου Πέτρου, αποτελούν περίλαμπρο μνημείο που μαρτυρά την Εκκλησιαστική Δόξα της τότε Αγιωτάτης Επισκοπής Άργους. Είναι όντως πολύεδρος, πολύτιμος λίθος που εκπέμπει φως σωτηρίας και λαμπρύνει την όλη ιστορία της πόλης μας. Ο «από βρέφους Κυρίω ανατεθείς» Πέτρος, εγεννήθη εις το ένδοξο Βυζάντιο. Ιερός και άγιος πόθος να υπηρετήσει τον Κύριο και Θεό του, είχε κατακυριεύσει την ψυχή και την διάνοια του. Πρώτος ο Παύλος, ο πρωτότοκος της οικογένειας επιλέγει την οδό της ένθεης διαβίωσης.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΙΜΟΘΕΟΣ ΚΑΙ ΜΑΥΡΑ Ένα ένδοξο ζεύγος μαρτύρων και ένα φωτεινό πρότυπο συζυγικής αγάπης

Φορητή εικόνα των Αγίων
Τιμοθέου και Μαύρας από τον
ιερό ναό του Μαχαιράδου
Ζακύνθου. Έργο του
Ν. Παπαγιαννοπούλου (1897)

Στη σημερινή εποχή πολλοί υποστηρίζουν, ότι η αγιότητα απευθύνεται αποκλειστικά στους κληρικούς και μοναχούς και δεν μπορεί να έχει απήχηση στους χριστιανούς που ζουν μέσα στις πόλεις, πολύ δε περισσότερο δεν μπορεί να έχει εφαρμογή σ' αυτούς, που έχουν παντρευτεί και έχουν δημιουργήσει οικογένειες. Την απάντηση δίνει η ομολογία πίστεως και το μαρτύριο αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που ήταν ενωμένοι με τα δεσμά του θεοσύστατου Μυστηρίου του Γάμου. Ένα τέτοιο φωτεινό παράδειγμα προσφέρουν οι τιμώμενοι στις 3 Μαΐου Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα, οι οποίοι έζησαν και μαρτύρησαν για την αγάπη του Χριστού το δεύτερο μισό του 3ου μ.Χ. αιώνα, όταν αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Διοκλητιανός (284 - 305 μ.Χ. ). 

Η ΑΓΙΑ ΑΡΓΥΡΗ (1688 -1725) Η εκ Προύσης της Μικράς Ασίας πολύαθλος νεομάρτυς της Κωνσταντινουπόλεως

Ανάμεσα στους πολυάριθμους νεομάρτυρες που θυσίασαν τη ζωή, την ομορφιά και τη νεότητά τους για την αγάπη του Ιησού Χριστού συναριθμείται και η τιμωμένη από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις 30 Απριλίου ένδοξος και πολύαθλος νεομάρτυς Αγία Αργυρή, η οποία εκοιμήθη εν Κυρίῳ ύστερα από τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστη επί δεκαέξι συναπτά έτη στις φυλακές του Χάσκιοϊ (Πικριδίου) της Κωνσταντινουπόλεως.